Những kiến thức cơ bản về văn phòng tứ bảo
Văn phòng tứ bảo là bốn vật dụng gắn bó mật thiết với những ai làm việc liên quan đến chữ thư pháp, vẽ hình… nó không chỉ giúp người viết thể hiện những nét chữ điêu luyện mà còn nói lên tâm tư, tình cảm của người viết thông qua nét chữ. Văn phòng tứ bảo bao gồm: bút, nghiên, giấy và mực”. Các bạn hãy cùng chudep.com.vn tìm hiểu xem bốn vật dụng đó là gì nhé!
- Bút
Trong bốn vật quý, bút đứng hàng đầu vì không có bút tốt thì khó mà thể hiện được tài năng. Chính vì thế mà người Trung Quốc thường nó rằng: “mặc áo cũ nhưng phải dùng bút mới”. Tuy nhiên trong văn phòng tứ bảo thì bút có đời sống ngắn ngũi nhất nhưng nó lại đóng vai trò quan trọng nhất trong nghệ thuật thư pháp. Giấy xấu mực tồi, có thể khiến cho tác phẩm khó lưu giữ, nghiên kém phẩm chất sẽ khiến việc mài mực mất công hơn, còn bút dở thì dù người viết có tài đến thế nào cũng khó mà thể hiện hết khả năng của mình được. Vì thế, một thư pháp gia bao giờ cũng coi bút là ưu tiên hàng đầu trước khi nghĩ đến ba vật kia.
Ngòi bút thư pháp chủ yếu được làm từ lông tơ của một số con vật. Tùy theo tính chất của giấy hoặc ý đồ của nhà thư họa mà họ chọn các kiểu ngòi bút cho phù hợp. Nếu viết nhanh trên giấy mỏng thì ngòi là lông chim ác là, chim trĩ. Nếu viết chữ to trên giấy bìa hoặc vải lụa thì ngòi là lông chồn, mèo, hổ, đắc dụng nhất là lông thỏ… Muốn viết chữ to hay nhỏ, sử dụng mực màu lỏng hay đặc quánh… người ta dùng bút có ngòi bằng lông cứng (như lông đuôi ngựa) hay mềm (như lông thỏ). Hiện nay, ngòi bút được bằng sợi tổng hợp nhưng so với ngòi làm bằng lông thú thì viết chữ không đẹp bằng nhờ ưu điểm ngậm mực nhiều, nét chữ tưa ra cũng là một yếu tố tạo dáng đặc biệt, giúp chữ viết đẹp hơn.
- Giấy
Giấy xuất hiện muộn hơn so với bút và mực. Tiền thân của giấy (dùng trong việc ghi chép) hẳn người ta chỉ có thể viết trên đất, cát, rồi sau đó trên lá cây, mai rùa, da động vật, hoặc chạm khắc trên thanh tre, ván gỗ, đồ gốm, đá, đồng… tuỳ theo nền văn minh từng thời kỳ, rồi sau đó mới tới giấy.
Công dụng chủ yếu của giấy là để ghi chép, bày tỏ tâm tư, tình cảm, phổ biến tư tưởng và ghi chép mọi diễn biến lịch sử cùng là những dấu ấn tiến hóa xã hội loài người từng thời kỳ. Sự phát minh sản phẩm văn hóa này đã đánh dấu một bước ngoặt vượt bậc của nền văn minh nhân loại. Nhờ có giấy mà xã hội con người đã sớm xích lại gần nhau, hiểu biết, và cảm thông nhau. Giấy (tất nhiên có cả chữ viết, chữ in và hình ảnh trên giấy) là phương tiện giao lưu văn hóa đắc dụng nhất trong quan hệ con người không chỉ trong cùng một thời đại, mà nó còn chuyên chở, trao truyền những phát kiến, thành tựu mọi mặt trong sinh hoạt đời sống như một dòng chảy liên tục từ thế hệ này đến thế hệ khác đặc biệt là trên các lĩnh vực văn hóa, kinh tế, khoa học, xã hội và nhân văn.
Để tìm hiểu thêm văn phòng tứ bảo về mực và nghiên, các bạn có thể xem chi tiết trong bài: “Văn phòng tứ bảo phần 2”.
